Over cyaanzuur kan ik ondertussen een boekje schrijven na wat leeswerk en dingen uitproberen vorig seizoen in mijn pogingen om zo een zo laag mogelijke vrije chloor waarde te bereiken. Hieronder een samenvatting van dat boek 😬
Als je chloorarm wil zwemmen, je hebt een automatische doseerder met vloeibare chloor en je kan het zwembad makkelijk afdekken van zonlicht wanneer je niet zwemt, dan zou ik zoals Sylvester geen CYA toevoegen. Zonder CYA in het water krijg je een maximale afgifte van HOCl (Hypochlorigzuur), de meeste krachtige vorm van vrije chloor. Hierdoor kan je de vrije chloor erg laag houden (0,5 ppm bv) in een erg goed ontsmet zwembad. Wel opletten met hogere dosissen vrije chloor zonder stabilisator in het water, want dan wordt het snel te agressief voor mens en materiaal. De PH heeft in niet gestabiliseerd water volledige controle over de hoeveelheid HOCl, dus erg belangrijk om die goed in de gaten te houden. ORP meetsystemen raken wat in de war van CYA. Die meten lagere waardes aan het einde van de dag, omdat de vrije chloor met CYA gebonden wordt oiv zonlicht, is ‘s ochtends is de ORP dan weer hoger.
In alle andere buitenzwembaden zou ik wel stabilisator / CYA toevoegen, anders is het niet stabiel te houden. Op zonnige dagen halveert de vrije chloor elk uur zonder stabilisator. Na twee uur is 1 ppm vrije chloor nog maar 0,25 ppm en einde dag schiet er niks meer over. Met 15 ppm CYA in het water verlies je maar 10% vrije chloor na een uur en bij 30 ppm nog maar 2%. Wanneer je stabilisator toevoegt, wordt de vrije chloor grotendeels met CYA gebonden oiv zonlicht. Deze vrije chloor werkt trager, maar doet het nog steeds, en de stabilisator werkt als een buffer die de vrije chloor afgeeft wanneer nodig en wanneer de invloed van het zonlicht afneemt. Die buffer beschermt overigens ook tegen overdoseringen van vrije chloor.
Ivm de hoeveelheid CYA lijkt 30 ppm ideaal te zijn. Meer is zeker niet nodig, behalve voor baden met een zoutcel. Voor publieke zwembaden wordt ook wel eens 15 ppm gehanteerd als richtlijn. In gestabiliseerd water neemt CYA de controle grotendeels over van PH mbt de kracht van de vrije chloor. Er wordt aangeraden om de desinfecterende kwaliteit van het water te beoordelen aan de hand van de verhouding CYA:VC met 20:1 als de norm. Bij 20 ppm CYA streef je dan naar 1 ppm vrije chloor, bij 30 ppm CYA wordt het 1,5 ppm vrije chloor, enz. Bij die verhouding heb je gemiddeld 0,02 ppm HOCl wat al voldoende blijkt te zijn.
Dat is ook mijn ervaring. Een CYA van rond de 30 ppm en vrije chloor tussen 1,5 tot 2 ppm leken mij uiteindelijk zowat de beste verhouding.